سخنرانی شهادت امام
کاظم علیه السلام
موضوع
: چرا
فقط به چهارنفر یعنی: ( رقیّه ، علی اصغر ، امام کاظم علیه السلام و حضرت ابوالفضل
) باب الحوائج گفته
می شود در صورتی که همة ائمه علیهم السلام را اگر با حضور قلب
و توجه بخوانند حاجت می گیرند ؟
مسئله شرعی
یکی از ماه هایی که در رساله
مراجع عظام هم بر غسل آن و هم بر روزه آن تأکید شده ، ماه پر عظمت رجب است که
اکنون در روزهای پایانی آن به سر می بریم آیة الله صافی گلپایگانی در مسأله51
رساله خودشان و آیة الله نوری همدانی در مسأله45 و عده دیگری از مراجع ، ششمین مورد
از اغسال مستحبه ای که نام می برند غسل روز اول و پانزدهم و بیست و هفتم و آخر ماه
رجب است همچنین مرحوم امام ( قدس ) در مسأله1748 و آیة الله مکارم شیرازی در
مسأله1470 و دیگر مراجع ، روزه تمام ماه رجب و شعبان و یا قسمتی از آن حتی یک روز
را به عنوان سومین مورد از روزه های مستحبی که بیشتر بر آنها سفارش شده است ، نام
می برند انشاء الله از روزهای باقیمانده این ماه استفاده اکمل را ببریم .
یکی از القاب خاصه این امام
همام باب الحوائج است که در میان ائمه هدی فقط به این امام معصوم علیه السلام
اختصاص یافته است . درگهت باب الحوائج ، عام
را
قبله گاهی هر دل ناکام را
سه نفر دیگری که این لقب
گهربار را دارند فرزندان معصومند و خود معصوم نیستند بنابراین در میان ائمه دوازده
گانه ما این صفت فقط متعلق به موسی بن جعفر علیه السلام است حال آن که طبق آیه35
سوره مبارکه مائده ما دستور به توسل به تمام ائمه را داریم و در توسل و طلب حاجت
از ایشان بین آن ها فرقی قائل نشده است این آیه شریفه را با یکدیگر قرائت می کنیم
: «یا أَیُّهَا الَّذینَ امَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا
إِلَیْهِ الْوَسیلَةَ وَ جاهِدُوا فى سَبیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»
ترجمه : اى کسانى که ایمان آوردهاید! تقواى الهى پیشه کنید و براى تقرب به
خدا وسیله بطلبید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید. مفسرین قرآن منظور از وسیله در این آیه
شریفه را هر چیزى می دانند که باعث قرب و نزدیکى انسان
به خدا شود و آن مىتواند داراى مصداقهاى زیادى باشد :
گاهى مراد از وسیله
اعمال صالحى است که انسان انجام مىدهد چنانچه در روایتى از امیر مؤمنان
علیه السلام نقل شده : ان افضل ما توسل به المتوسلون الى اللَّه
سبحانه و تعالى الایمان به و برسوله و الجهاد فى سبیله فانه ذروة الاسلام، و کلمة
الاخلاص فانها الفطرة و اقام الصلاة فانها الملة، و ایتاء الزکاة فانها فریضة
واجبة و صوم شهر رمضان فانه جنة من العقاب و حج البیت و اعتماره فانهما ینفیان
الفقر و یرحضان الذنب، و صلة الرحم فانها مثراة فى المال و منساة فى الاجل، و صدقة
السر فانها تکفر الخطیئة و صدقة العلانیة فانها تدفع میتة السوء و صنائع المعروف
فانها تقى مصارع الهوان
یعنى بهترین چیزى که به
وسیله آن مىتوان به خدا نزدیک شد ایمان به خدا و پیامبر او و جهاد در راه خدا است
که قله
کوهسار اسلام است، و
همچنین جمله اخلاص ( لا اله الا اللَّه ) که همان فطرت توحید است، و بر پا داشتن
نماز که آئین اسلام است، و زکاة که فریضه واجبه است، و روزه ماه رمضان که سپرى است در برابر گناه و کیفرهاى الهى، و حج و
عمره
که فقر و پریشانى را دور مىکند و گناهان را مىشوید، و صله رحم که ثروت را زیاد و
عمر را طولانى مىکند،
انفاقهاى
پنهانى که جبران گناهان مىنماید و انفاق آشکار که مرگهاى ناگوار و بد را دور
مىسازد و کارهاى نیک که انسان
را از سقوط نجات می دهد . نهج
البلاغه خطبه110 گاهى
نیز منظور از وسیله، دست زدن به دامن اولیاى الهى است، یعنى انسان با کسانى که به
مرحله قرب خدا رسیدهاند ارتباط برقرار کند و با محبت و توسل به آنان، خود را به
خدا نزدیک سازد . معارف
قرآن ج2 ص30
یقینا مهمترین و
اصلیترین معنای وسیله همین است و چه کسی و شیئی بهتر از آنان می تواند ما را متقرب
به درگاه ایزدی کند آنان که آئینه تمام نمای آیات و احکام الهی بر روی زمین هستند
و او را آنگونه که شایسته پرستش است عبادت
می کنند پس همه ائمه اطهار و اولیاء الهی و فرزندان صالح آنان، باب الحوائج
اند و وسیلة تقرّب به خداوند و موجب گشایش گره های زندگی هستند ( کلهم نور واحد )
و اگر امامان معصوم علیهم السلام هر کدام به اسم خاص شهرت پیدا کرده اند، به لحاظ
مناسبت هایی بوده که آن اسامی مبارک در آن تجلّی نموده و ظهور پیدا کرده است. چنان
که از حکمت دعای توسل نیز این چنین استفاده می شود که هر مشکل و حاجتی را باید به
یکی از ائمه علیهم السلام متوسل شد. همانگونه که دربارة باری تعالی نیز چنین است
که انسان مریض به اسم شافی و انسان بدهکار به غنی و انسان گناهکار به اسم غفور
خداوند توسل جسته و او را به آن یاد می کنند. فلذا در راه توفیق طاعت الهی و تقرّب
به خداوند مستحب است به اسم مبارک رسول اکرم صلی الله علیه و آله ، فاطمه زهرا
سلام الله علیها و دو فرزند آن امام حسن و امام حسین علیه السلام توسل جست .
المراقبات
جواد ملکی تبریزی ص30
و انسان گرفتار ، دردمند و
مریض به اسم مبارک امام کاظم علیه السلام توسل یابد پس آنچه که امام کاظم علیه
السلام به آن شهرت یافته است، از این باب بوده است که بسیاری که به گرفتاری و
مشکلات مبتلا بوده اند و دست بشری قادر به گره گشائی آن ها نبوده است، به امام
کاظم علیه السلام متوسل شده و آن حضرت نیز در پیشگاه خداوند از آنان شفاعت کرده و
در نزد باری تعالی مقبول واقع شده است و از این جهت رفع مشکل شده و آن حضرت به باب
الحوائج شهرت یافته است. و الّا دلیل خاص و یا روایتی بدست نیامده که لقب بر باب
الحوائج را برای آن حضرت ذکر نموده باشد.
دومین
فردی که این لقب مخصوص اوست حضرت عباس علیه السلام است .
تویی گل ابالحسن تجسم
وفایی
تو کعبه حاجت من باب نیاز مایی
در مورد حضرت اباالفضل علیه السلام نیز دلیل خاصی وارد نشده است که آن ملقب به باب
الحوائج باشد و آن حضرت
در اثر فداکاری های که در
راه اسلام داشته، بخدا تقرب جسته است. و هرگاه که رو به سوی خدا داشته و برای
گرفتاران شیعیان آل محمد ـ صلی الله علیه و آله و یا غیر از آن طلب شفاعت کرده در
پیشگاه خداوند مقبول واقع شده و از آن پس به باب الحوائج معروف گردیده است .
سومین
از کسانی که این لقب شریف به او اختصاص داده شده حضرت رقیه سلام الله علیها است .
نامم رقیه دختر سلطان
کربلا
باب
الحوائجم به خدا گر سه ساله ام
در مورد ایشان نیز دلیل خاصی مبنی بر اینکه لقب ایشان باب الحوائج است وارد نشده
است. و اگر آن حضرت باب الحوائج شیعیان اهلبیت علیهم السلام هستند ، وارد نشده
است. شاید به خاطر مظلومیت و بخصوص غربت آن حضرت است لذا از آن پس هر که کنار قبر
آن غریب آل محمد صلی الله علیه و آله رفته و مشکلی داشته و برطرف شده است از این
جهت معروف به باب الحوئج شده است .
چهارمین شخصیتی که بیان شد
این لقب به او تعلق گرفته حضرت علی اصغر علیه السلام می باشد .
تو عزیز حسین ، باب
الحوائج نام تو
مرغ دلم
کشیده پر نشسته روی بام تو در خصوص ایشان نیز چنین نصی نیامده است ، آن حضرت چون
علاوه بر طفولیت و معصومیت ، مظلوم ترین انسان در روز عاشورا بود از این رو نزد
خداوند مقامی بزرگ دارد و همه شیعیان اهلبیت چشم امید به شفاعت به او دارند پس نتیجه می گیریم که این لقب باب الحوائج توسط
ارادتمندان آنها گذاشته شده است وگرنه هیچ دلیل و نص خاصی برای انتخاب این لقب
برای این چهار بزرگوار نداریم .
اما امشب مقداری از آن
سیره و کردار باب الحوائج موسی بن جعفر بگم که این همه شیعیان را مرید خودش کرده
بود بگو آقا میشه امشب دست منم بگیری ، آی شیعه موسی بن جعفر میگن وقتی آقات از
کسی سخنی رو که خوشایندش نبود می شنید بسته ای پول نزد او می فرستاد و در بسته
هایش بین سیصد و دویست دینار بود و زبانزد مردم شده بود یعنی یکی دو بار نبوده آقا
شهره به این کرامت و بزرگواری شده بود حالا بگو تو چی آیا پیر این سیره باب
الحوائج هستی یا نه ؟
عده ای از اصحاب امام کاظم
علیه السلام نقل می کنند که وارد مدینه شدیم و به دنبال جا
بودیم که امام کاظم علیه السلام رو دیدیم که سوار بر مرکب بودند و عده ای نیز پشت
سر حضرت غذا حمل می کردند ما در بین نخلستان ها اطراق کردیم امام علیه السلام هم
آنجا ایستاد سپس دستور داد طشت آوردند با آب و چوبک ابتدا دستهاى خود را شست از طرف
راست طشت گرداندند تا تمام ما شستیم، بعد از طرف چپ شروع کردند تا همه دستهاى خود را
شستند غذا آوردند ابتدا به نمک نمود. سپس فرمود: بخورید بنام خداوند بخشنده مهربان
بعد از سرکه میل کرد سپس شانه گوسفندى را که بریان کرده بودند آوردند فرمود: بخورید،
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ این غذائى است که پیغمبر اکرم از آن خوشش مىآمد
.
بعد سرکه و روغن زیتون آوردند
فرمود: بخورید بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ این غذائى است که حضرت فاطمه سلام
الله علیها آن را دوست میداشت پس از آن سکباج آوردند فرمود میل کنید به نام خداوند
بخشنده مهربان به این غذا امیر المؤمنین علیه السّلام علاقه داشت ، سپس گوشت و بادنجان
آوردند فرمود : بخورید به نام خداوند بخشنده مهربان به این غذا حسن بن على علیه السّلام
علاقه داشت ، آنگاه شیر ترش آوردند که در آن نان ترید شده بود فرمود : بخورید به نام
خداوند بخشنده مهربان از این غذا حسین بن على علیه السّلام خوشش مىآمد سپس پنیرى که
با ادویه معطر شده بود
آوردند فرمود : بخورید بِسْمِ
اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ این غذا را محمّد بن على علیه السّلام دوست میداشت بعد
قدحى آوردند که در آن تخم مرغ را با آرد و روغن درست کرده بودند فرمود : بخورید بنام
خداوند بخشنده مهربان این غذا را پدرم حضرت صادق دوست داشت بعد حلوا آوردند فرمود :
بخورید بنام خداوند بخشنده مهربان از این غذا من خوشم مىآید
( امام اینقدر این غذا را
دوست داشت که سه روز اهل مدینه را دیگهای بزرگ حلوا در مساجد و بازارها داد ) سفره
را برچیدند یکى از ما حرکت کرد تا آنچه زیر سفره بود بیرون بریزد فرمود این کار را
در اطاقها میکنند که زیر سقف است ولى در چنین جایى ، باشد براى پرندگان و چهارپایان
.
بعد خلال آوردند فرمود: قبل
از خلال باید زبان را بدور دهان بگردانى هر چه از غذاهاى بن دندان و اطراف لثه بیرون
آمد آن را فرو ببرى هر چه ماند بوسیله خلال خارج میکنى و بیرون میاندازى. سپس طشت و
آب آوردند ابتداء از طرف چپ شروع کرد تا رسید بایشان دست خود را شست سپس دست کسانى
که طرف راست بودند شستند تا تمام شد ، آنگاه فرمود : عاصم چگونه بهم رسیدگى میکنید
و بدرد هم میخورید ؟ عرض کرد : به بهترین وجهى که مردم ممکن است بهم برسند. فرمود :
اگر یکى از شما تنگدست شد مىآید بخانه برادرش و میگوید کیسه پول او را بیاورند و مهر
از سر کیسه برداشته آنگاه هر چه لازم داشت برمیدارد و کسى باو اعتراض نمیکند؟ عرض کرد:
نه این طور نیست. فرمود: پس آن طور که من دوست دارم شما بهم رسیدگى و کمک ندارید هنگام
تنگدستى و فقر .
زندگانی امام موسی بن جعفر
ترجمه بحار ص101
مقدمه ذکر مصیبت
امام شما اینطور نیست باب
الحوائج کسی است که بی حساب می بخشد قبل از این که شخص تقاضایی کند تا موجب شرمندگی
او شود می بخشد بگو آقا به فدای احسان و بخشش شما یا باب الحوائچ موسی بن چعفر
علیه السلام ، به فدای
شما خانواده ، بأبی أنت و
أمی شما مولای من چقدر کریم بودید چقدر مهربان بودید چه کردند خلفاء ظالم عباسی با
وجود گهربار شما مثل امشبی چراغ عمر شریف این امام همام خاموش شد امشب شب عزاداری
اهل البیت علیهم السلام است شب عزاداری مادرش فاطمة الزهرا سلام الله علیها شب
عزاداری میوه دلش امام زمان (عج) آقا جان یا امام زمان کجا دارین برای جد غریبتون
ناله می کنید آجرک الله یا صاحب الزمان فی مصیبة جدک المظلوم سپس وارد مصیبت می
شویم.